Kể từ khi được ra mắt cho đến nay, máy siêu âm hay kỹ thuật siêu âm hình ảnh đã có nhiều đóng góp đáng kể trong nhiều lĩnh vực thăm dò, chuẩn đoán chất lượng cao, đặc biệt là lĩnh vực y tế. Có một sự thật mà ai cũng không thể bác bỏ là thiết bị siêu âm y tế đang dần trở thành một công cụ không thể thiếu trong bất kì phòng khám tư nhân hay bệnh viện. Vậy thì công dụng thật của máy siêu âm là gì? Hãy cùng Y Cao tìm hiểu kỹ hơn nhé.

Siêu âm là gì?

Siêu âm là tên được đặt cho âm thanh tần số cao - được định nghĩa là âm thanh có tần số trên 20 000Hz. Âm thanh với tần số này quá cao để có thể nghe được bằng tai người. (Để so sánh, mid-C trên đàn piano có tần số tiêu chuẩn là 261,626Hz.) Những sóng này có thể được truyền theo chùm (như ánh sáng) và được sử dụng để tạo ra hình ảnh 2 chiều sống động của các cơ quan nội tạng. Gần đây, nó đã có thể tạo ra hình ảnh 3 chiều bằng siêu âm hay còn gọi là 3D, 4D. Các xung nhịp siêu âm đi qua cơ thể và dội lại từ các cơ quan nội tạng. Những tiếng vang siêu âm này sau đó được ghi lại và hiển thị dưới dạng hình ảnh trực tiếp. Nó được sử dụng trên một loạt các chuyên ngành y tế bao gồm sản khoa, phụ khoa, tim mạch, phẫu thuật và tiêu hóa. Siêu âm được ưa chuộng ở những lĩnh vực này vì đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh an toàn và tương đối rẻ tiền.

Công dụng của máy siêu âm

Siêu âm là một phương tiện chẩn đoán hình ảnh cực kỳ hữu ích. Nó được sử dụng rộng rãi trong sản khoa, để chẩn đoán hình ảnh thai nhi và hỗ trợ các thủ tục chẩn đoán, ( siêu âm sản khoa và chọc ối ) cũng như phụ khoa. Vì chất lỏng là một chất dẫn âm tốt, siêu âm đặc biệt tốt để phân biệt giữa các nang và cấu trúc rắn và xem xét các cấu trúc chứa chủ yếu là chất lỏng như bàng quang hoặc thai nhi trong túi nước ối.
 

Ví dụ điển hình về việc sử dụng siêu âm y khoa

Siêu âm có thể được sử dụng để phát hiện những bất thường trong:

• Động mạch chủ và tĩnh mạch chủ dưới, ví dụ phình động mạch chủ, xâm nhập IVC.
• Gan, đường mật và túi mật, ví dụ như gan to, áp xe gan, chấn thương bụng, cổ trướng, di căn / khối u trong gan, viêm túi mật và sỏi mật.
• Lách, ví dụ lách to, chấn thương bụng, khối u cơ bụng trái, ung thư hạch hoặc bệnh bạch cầu
• Tuyến tụy, ví dụ ác tính, viêm tụy mãn tính tái phát , giả mạc hoặc áp xe
• Ruột già và nhỏ, ví dụ như cổ trướng, khối u cơ bụng, để loại trừ các tình trạng khác trong viêm ruột thừa , nhồi máu và hẹp môn vị ở trẻ em
• Thận, ví dụ thận đa nang, khối u thận, chấn thương, thận có kích thước bất thường, sỏi thận
• Bàng quang tiết niệu, ví dụ như khối u chậu, giữ nước tiểu, dày thành bàng quang, bàng quang quá mức hoặc nhỏ
• Cơ quan sinh sản như bìu, tinh hoàn, buồng trứng, tử cung
• Tim ví dụ dị thường tim bẩm sinh, bệnh van tim, viêm nội tâm mạc do vi khuẩn, tràn dịch màng tim, bệnh cơ tim và khối cơ tim.
• Mạch máu, ví dụ như bệnh mạch máu ngoại biên trong các tĩnh mạch sâu của chân và bệnh mạch máu động mạch cảnh.

Siêu âm Doppler là gì?

Khi siêu âm được truyền tới một gương phản xạ đứng yên, sóng phản xạ sẽ có cùng tần số với sóng truyền ban đầu. Tuy nhiên, nếu gương phản xạ đang di chuyển về phía máy phát, tần số phản xạ sẽ cao hơn tần số truyền. Mặt khác, nếu gương phản xạ di chuyển ra khỏi máy phát, tần số phản xạ sẽ thấp hơn tần số truyền. Hiện tượng này được gọi là hiệu ứng Doppler, đặt theo tên của người phát hiện ra nó, Christian Doppler. Sự khác biệt giữa các tần số được gọi là dịch chuyển Doppler. Điều này nghe có vẻ rất phức tạp, nhưng đó là một hiệu ứng đáng ngạc nhiên hàng ngày, thường được minh họa bằng tiếng còi trên xe cứu thương hoặc xe cảnh sát. Khi xe đến gần, âm thanh xuất hiện ngày càng cao hơn - cho đến khi nó đi qua và âm thanh được nghe giảm mạnh. Trong thực hành y tế, máy siêu âm có trang bị Doppler được sử dụng đặc biệt để đo lưu lượng máu qua các mạch và trong tim.

An toàn

Vì bản chất siêu âm là không xâm lấn và không liên quan đến bức xạ ion hóa. Đó là một phương pháp chuẩn đoán bằng hình ảnh y tế cực kỳ an toàn. Bởi vì năng lượng và liều lượng hiện đang được sử dụng trong siêu âm chẩn đoán đã được chứng minh là không có tác dụng gây hại nào trên bất kỳ mô tế bào nào dù đã được sử dụng trong một thời gian rất dài. Đây là một lý do khác tại sao nó là lý tưởng cho chuẩn đoán hình ảnh thai nhi, và thực sự, siêu âm thường được coi là cách quét duy nhất an toàn cho phụ nữ mang thai.

Ngoài sự an toàn của nó, siêu âm cũng là phương pháp được lựa chọn để nhìn thấy nhiều cơ quan nội tạng. Siêu âm cung cấp hình ảnh chất lượng cao của các cơ quan nội tạng mà một số phương pháp quét khác như MRI không thể đạt được. Cuối cùng, so với nhiều kỹ thuật khác, siêu âm hình ảnh tương đối rẻ tiền - có nghĩa là nó thật sự rất phổ biến.

Nhìn chung, việc xuất hiện thiết bị siêu âm là một bước tiến vượt bật của công nghệ kỹ thuật tiên tiến, tạo ra cách thức chuẩn đoán bệnh lý có thể xem là tốt và an toàn nhất hiện nay. Mong rằng bài viết đã cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin cần biết về thiết bị siêu âm và công dụng của nó. Nếu có thắc mắc hay cần tư vấn chọn mua máy siêu âm xin quý khách hãy liên lạc vào Hotline 0945.687.468 để các tư vấn viên hay kỹ thuật viên của Y Cao hỗ trợ bạn tốt nhất nhé!